در دنیایی که عکاسی با دوربین گوشی‌های هوشمند تبدیل به امری متداول شده است هنوز هم بسیاری از افراد علاقه‌مند به هنر عکاسی برای داشتن تصاویری با کیفیت بالاتر و البته خلاقیت بیشتر به دنبال خرید دوربین‌های DSLR هستند. در ادامه نگاهی مختصر و کاملا مقدماتی به این دوربین‌ها می‌اندازیم.
کنترل دوربین
1. دکمه شاتر 2. تنظیم حالت 3. فلش قابل تعویض 4. لنز دوربین 5. گشودگی لنز 6. تعویض لنز
7. منظره‌یاب 8. محل نصب فلاش خارجی، میکروفون و... 9. بالانس سفید 10. نمایشگر ال‌سی‌دی 11. حافظه ذخیره‌سازی 12. باتری
سنسور تصویر
از ابتدای ظهور عکاسی، دوربین‌ها تصاویر را در ورق‌های شیشه‌ای یا روی فیلم ثبت می‌کردند. امروزه دوربین‌های عکاسی دیجیتال، تصاویر را روی سنسور تصویر ثبت می‌کنند. سنسور تصویر از میلیون‌ها دیود حساس به نور تشکیل شده که در یک شبکه چیده شده‌اند به نحوی‌که هر دیود تصویر، قسمتی از تصویر را به صورت یک ارزش عددی ثبت می‌کند که مربوط به سطح معینی از نور است و از آن برای خلق تصویر مورد نظر استفاده می‌شود. سنسور تصاویر چه به صورت CCD باشد، چه به صورت CMOS، در یک دوربین با دوربین دیگر متفاوت است، ولی در کل می‌توان گفت که سنسورهای تصویر عملکرد یکسانی دارند و تعداد مگاپیکسل‌ها نباید به عنوان یک اولویت اصلی در فرایند تصمیم‌گیری برای خرید یک دوربین محسوب شود؛ چرا که در واقع اندازه سنسور خیلی مهم‌تر از تعداد مگاپیکسل‌ها است.
لنز دوربین
لنز یک قطعه اُپتیکال است که از شیشه، پلاستیک با کیفیت بالا یا سرامیک ساخته شده است که نور را دریافت کرده و آن را در یک نقطه کانونی روی صفحه مات داخل دوربین می‌تاباند. اگر به دنبال استفاده ساده هستید شاید بهتر باشد تا از دوربین‌های کامپکت با لنز ثابت استفاده کنید، ولی اگر کیفیت تصاویر برای شما اهمیت خیلی زیادی دارد باید پول خود را برای خرید یک دوربین DSLR با لنز قابل تعویض جمع کنید. لنزهای قابل تعویض این امکان را به شما می‌دهند که کنترل بیشتری روی عکس‌های خود داشته باشید و البته تصاویر بسیار خلاقانه‌تری را نسبت به یک دوربین کامپکت ثبت کنید. در مجموع دوربین‌های DSLR عکس‌های حرفه‌ای‌تری می‌اندازند.
حالت‌های دوربین
دوربین‌های DSLR مجهز به حالت‌های متنوع عکاسی هستند که تصمیم‌گیری خودکار دوربین را افزایش می‌دهند. خوشبختانه این دوربین‌ها به حالت نیمه اتوماتیک و دستی نیز مجهز هستند که کنترل دوربین را مجدد به دست شما می‌دهند تا بتوانید برای خلق تصاویر خلاقانه و فنی اقدام کنید. در حالت PROGRAM، دوربین میزان Exposure را تعیین می‌کند، ولی کاربر می‌تواند بالانس رنگ سفید، ISO، فوکوس و... را تنظیم کند. دو حالت برای ویژگی نیمه اتوماتیک وجود دارد: حالت اول که اولویت با شاتر است (TV) و در آن کاربر سرعت شاتر را تعیین کرده و دوربین میزان گشودگی را تعیین می‌کند. در حالت دوم اولویت با گشودگی است (Av) و در آن کاربر میزان گشودگی را تعیین کرده و دوربین سرعت شاتر را تعیین می‌کند.
فلاش
یک فلاش در هر دوربین دیجیتال تعبیه شده است. پردازنده دوربین، نیاز به فلاش را بر اساس نور محیط، فوکوس، زوم و... تعیین می‌کند. در دوربین‌های کامپکت، فلاش طوری تنظیم شده تا در هماهنگی کامل با شاتر باشد ولی کنترل زمان‌بندی و میزان نور فلاش سخت است. در دوربین‌های DSLR حالات مختلفی برای کنترل فلاش وجود دارد، همچنین امکان تنظیم میزان نور فلاش بسته به نور محیط فراهم است.
سیستم منظره‌یاب
اکثر دوربین‌های دیجیتال دارای دو سیستم نمایش هستند؛ منظره‌یاب اپتیکال و منظره‌یاب الکترونیکی. اگر چه هر دو سیستم چیزی را که لنز می‌بیند، نمایش می‌دهند ولی منظره‌یاب الکترونیک می‌تواند نکاتی را در مورد عکس دیجیتالی شما بگوید. یکی از جاهایی که منظره‌یاب الکترونیکی در آن فوق‌العاده عمل می‌کند موقع تعیین بالانس رنگ است. منظره‌یاب اپتیکال شما را مستقیما در دنیای مکانیکی دوربین قرار می‌دهد و شاید حس بهتری از ترکیب را به کاربر منتقل می‌کند چرا که شما با منظره‌یاب اپتیکال دقیقا همان چیزی را می‌بینید که لنز در حال مشاهده آن است و خبری از تقریب‌های الکترونیکی در آن نیست.
